ارزیابی مقایسه ای خصوصیات نیرو – خمش سیم های ارتودنسی نیکل – تیتانیوم

سابقه و هدف: به طور معمول سیم های ارتودنسی نیکل – تایتانیوم به ظاهر یکسان دارای خصوصیات یکسان نبوده و یکسان عمل نمی کنند. در حال حاضر در بازار ارتودنسی ایران سیم های نیکل – تایتانیوم گوناگون وجود دارد که انتخاب را برای عمل کننده دشوار ساخته است. این پژوهش با هدف مقایسه خصوصیات نیرو- خمش سیم های نیکل – تایتانیوم سوپرالاستیک موجود در بازار تجاری ایران و کمک به انتخاب سیم مناسب برای مصارف درمانی صورت گرفت.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده، و به صورت مشاهده ای صورت گرفت. در این پژوهش 50 سیم سوپرالاستیک با مقطع 0.016 اینچ (10 نوع سیم و از هر سیم 5 نمونه) با روش « تست خمش سه براکتی » در دمای 27ْ سانتی گراد توسط دستگاه Hounsefield مدل H10KS در دانشگاه متالورژی دانشگاه صنعتی شریف مورد آزمایش قرار گرفته، میزان نیروی اعمال شونده از سوی سیم ها در فواصل 0.25 میلی متری از حالت صفر تا خمش 3 میلی متر و سپس در حالت بار برداری از حد 3 میلی متر تا ناحیه ای که نیرویی اعمال نمی شود (permanent set) اندازه گیری و جداول، نمودارها و منحنی نیرو – خمش مربوط به هر سیم ترسیم گردید. با کمک نرم افزار SPSS و توسط آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) تجزیه و تحلیل آماری صورت گرفت و هر سیم با 9 سیم دیگر توسط آنالیز Tukey مقایسه شد.یافته ها: اگر چه منحنی های به دست آمده شکل کلی منحنی سیم های سوپرالاستیک را دارا بود ولی میزان اعمال نیرو از سوی سیم ها در خمش های مختلف تفاوت های معنی دار آماری نشان داد. بر این اساس 10 سیم فوق برحسب میزان اعمال نیرو به 3 گروه سبک (Rematitan Global,، Elastinol، Nitinol Sel)، متوسط (Chinese NiTi، Flex Medics، Force II و Nitanium) و سنگین ( Force Iو Reflex TP) تقسیم شدند. به علاوه معلوم شد که حتی سیم های مربوط به یک کارخانه و یک بسته بندی نیز کاملاَ یکسان عمل نمی کنند و باهم تفاوت هایی دارند که در این میان بیشترین پراکندگی در سیم های مربوط به کارخانه TP و کمترین پراکندگی در سیم های کارخانه Global مشاهده شد.نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که تنها با مشاهده کلمه «سوپرالاستیک» بر روی بسته بندی سیم های نیکل – تایتانیوم و تبلیغات ارایه شده از سوی کارخانه سازنده نباید به خرید و مصرف یک سیم خاص برای درمان هر نوع ناهنجاری اقدام نمود. توصیه کلی این است که ضمن توجه دقیق به ویژگی های اعلام شده از سوی کارخانه، دقت و احتیاط لازم نیز به عمل آید و به نتایج تحقیقات نیز توجه شود.